اثر تغییر شیمیایی ناشی از اکسیداسیون به وسیله ی مس بر عمل اتصال به لیزین لیپوپروتئین a

مقدمه: به نظر می رسد که سطح بالای لیپوپروتئین [lp(a)] a در ایجاد ترومبوز و آترواسکلروز نقش داشته باشد. پاتوفیزیولوژی lp(a) به عنوان عامل خطرزا ممکن است به توانایی اتصال آن به اسید آمینه لیزین بستگی داشته باشد که عملکرد اختصاصی از جمله مهار فیبرینولیز به آن می دهد. در پلاسمای انسان lp(a) به صورت چهار زیرگونه ی متفاوت (lp(a)lys-، lp(a)lys+1، lp(a)lys+2 و lp(a)lys+3) وجود دارد. این تقسیم بندی بر اساس توانایی اتصال آن ها به لیزین سفاروز می باشد. پژوهش ها نشان داده اند که لیپوپروتئین های سرم نسبت به اکسیداسیون به وسیله یون مس حساس هستند. هدف این مطالعه بررسی اثر یون مس بر توانایی اتصال لیپوپروتئین (a) به اسید آمینه ی لیزین است تا به این وسیله مکانیسم مولکولی اثر lp(a) در ایجاد ترمبوز و آترواسکلروز بررسی شود. مواد و روش ها: لیپیدهای سرم در حضور غلظت های 15، 30، 50، 75 و 100 میکرومولار کلریدمس اکسید شدند. اکسیداسیون لیپیدها از طریق تشکیل دی ان کونژوگه به وسیله ی روش اسپکتروفتومتر در طول موج 245 نانومتر مشخص شد. سپس چهار زیرگونه ی لیپوپروتئین a در سرم اکسید شده با استفاده از کروماتوگرافی با میل ترکیبی لیزین سفاروز جداسازی شدند. اندازه گیری lp(a) به روش توربیدومتری با استفاده از کیت پارس آزمون انجام شد. سپس مقدار زیرگونه های جدا شده از سرم در حضور یون مس و بدون حضور یون مس مقایسه شدند. یافته ها: با جداسازی زیرگونه های lp(a) به روش کروماتوگرافی لیزین سفارز، افزایش وابسته به غلظت یون مس در همه ی زیرگونه های lp(a)lys+ و کاهش زیرگونه ی- lp(a)lys مشاهده شد. به نظر می رسد اکسیداسیون lp(a) توسط یون مس چنان تغییرات شیمیایی در ساختمان آن ایجاد می کند که سبب افزایش فعالیت lbs آن می شود و موجب می شود که لیپوپروتئین (a) با اتصال قوی تر به لیزین در ساختمان لیزین سفاروز متصل شود. بنا بر این پیشنهاد می شود که اکسیداسیون lp(a) توسط عوامل اکسیدکننده ای که در خون وجود دارد احتمالاً از طریق افزایش توانایی اتصال به اسید آمینه لیزین می تواند آترواسکلروز و ترومبوز را تسریع نموده، در ایجاد بیماری های قلبی ـ عروقی نقش داشته باشد.